Kogo atakują grzybice?

Najczęściej osoby, które przez większość czasu noszą zamknięte, nieoddychające obuwie, a także aktywnie korzystają z publicznych szatni, pryszniców, pływalni, klubów sportowych, saun, solariów. Zakażeniu sprzyja bowiem wilgotne i ciepłe środowisko oraz bezpośredni kontakt z patogenem. Nie należy zapominać o tych osobach, u których do zakażenia grzybicą dochodzi w wyniku współtowarzyszących chorób – przede wszystkim chorych na cukrzycę, ale też przewlekle leczonych antybiotykami, kortykosterydami czy stosujących leczenie immunosupresyjne. Często chorzy stosujący leki psychiatryczne także borykają się z problemem grzybicy. Nieobojętna jest też dieta – bogata w cukier, stwarzająca odpowiednie warunki do rozwoju grzyba. Nie należy zapominać o grzybicy odzwierzęcej – tu najczęstsze zachorowania obserwuje się u dzieci po kontakcie z młodymi kotami, szczeniętami czy królikami.

Niezmiernie często występuje łupież pstry (zmiany głównie obserwowane na ramionach i plecach) oraz łojotokowe zapalenie skóry (gdzie jedną z przyczyn jest nadmierny rozrost grzyba Malassezia). Grzybica paznokci dotyczy głównie sportowców, wojskowych, osób starszych (nie bez znaczenia jest tu obuwie – mikrourazy, pocenie). Podsumowując: grzybica dotyka i dorosłych i dzieci, częściej sportowców oraz osoby chore.

Objawy grzybicy

Objawy dotyczące skóry:

• zaczerwieniona, złuszczająca się skóra
• możliwa zmacerowana skóra (między palcami stóp)
• możliwe drobne pęcherzyki z treścią surowiczą
• koncentryczne powiększanie się ogniska
• możliwe nowe ogniska satelitarne
• wyraźniej zaznaczony (bardziej zapalny) brzeg zmiany
• silne swędzenie i pieczenie (nasilające się po spoceniu)

 

Objawy dotyczące paznokci:

• nierówna powierzchnia
• nierówny koloryt pytki paznokciowej
• odchodzenie wolnego brzegu płytki od łożyska
• pogrubiała płytka paznokciowa

 

Jak zapobiegać grzybicy?

Aby zapobiec grzybicy należy regularnie myć i dokładnie osuszać skórę, zapobiegać poceniu (antyperspiranty), dezynfekować obuwie i skarpety.

Jak leczyć grzybicę?

Większość grzybic powierzchownych leczy się za pomocą leków miejscowych. Wyjątkiem jest grzybica paznokci i odzwierzęca grzybica skóry, które często wymagają zastosowania również leczenia systemowego. W każdym przypadku podejmowania terapii konieczne jest eliminowanie czynników sprzyjających rozwojowi infekcji i współpraca z pacjentem.

Wśród leków miejscowych stosuje się najczęściej:

• leki imidazolowe (klotrimazol, ekonazol, ketokonazol, mikonazol, bifonazol, flutrimazol)
• alliloaminy (terbinafina, naftifina)
• pochodne pirydonu (cyklopiroksolamina)
• inne (kwas undecylenowy, barwniki)

Leczenie ogólne jest zalecane w przypadkach bardziej rozległych i uporczywych grzybic, a także w przypadku grzybicy paznokci, która obejmuje więcej niż 50% paznokcia lub więcej niż 4 paznokcie. W zależności od rodzaju grzybicy oraz umiejscowienia lekarz może zalecić itrakonazol, fluconazol lub terbinafinę w odpowiedniej dawce i określonym czasie.
Podstawą terapii są jednak najczęściej leki miejscowe. Jedną z substancji wykazujących skuteczność grzybobójczą i przetrwalnikową jest cyklopiroksolamina – lek syntetyczny, który należy do grupy pochodnych pirydynonu. Cyklopiroks działa na grzyby właściwe – dermatofity, grzyby drożdżopodobne, pleśnie i grzyby mieszane. Dzięki tak szerokiemu spektrum działania możemy nim leczyć z powodzeniem grzybice skóry gładkiej (w tym też wyprzenia drożdżakowe choćby w fałdach skóry, grzybicę międzypalcową stóp), grzybice odzwierzęce (leczenie wspomagające), łupież pstry, a nawet grzybice paznokci. Tam, gdzie dochodzi do zakażenia grzybiczego, dość szybko dołącza się stan zapalny i nadkażenie bakteryjne. Cyklopiroks łagodzi stan zapalny skóry skuteczniej niż 2,5% hydrokortyzon. Może być więc z powodzeniem stosowany w grzybicy, której towarzyszy zaczerwienienie, świąd i pieczenie skóry. To przewaga tej substancji nad innymi lekami przeciwgrzybiczymi. Cyklopiroks dostępny jest w różnych postaciach, które zaleca się w zależności od lokalizacji zmian chorobowych:

• lakier do paznokci – odpowiedni w przypadku grzybicy paznokci dłoni i stóp
• roztwór – świetnie sprawdza się na skórze owłosionej głowy czy w partiach skóry gładkiej
• zawiesina – to doskonałe rozwiązanie dla wrażliwszych części skóry (w fałdach, pachwinach, pod pachami, na twarzy)
• żel – zapewnia odpowiednie stężenie leku w takich okolicach jak: między palcami stóp i na podeszwach stóp

 

Powiązane artykuły:

Wyprzenia drożdżakowe >>
Grzybica skóry u dzieci - głowy, twarzy i dłoni. Jak leczyć? >>
Czy grzybica skóry jest zaraźliwa i jak można jej zapobiec? >>

Bibliografia:

1. Rosen T., Schell B., Orengo I.: Anti-inflamatory activity of antifungal preparations. Int J Dermatol, 1997, 36 (10), 788-92.