Czy grzybica skóry jest zaraźliwa i jak można jej zapobiec?
Przedstawione poniżej treści nie mają charakteru promocyjnego. Ich wyłącznym celem jest edukacja i podniesienie poziomu wiedzy odbiorcy na temat zdrowia. Należy jednak pamiętać, że żadna z informacji nie może zastąpić porady lekarskiej lub konsultacji z farmaceutą.
Grzybica skóry występuje bardzo często i stanowi aktualny problem nie tylko epidemiologiczny, ale także terapeutyczny i społeczny. Sprawdź, czy grzybica jest zaraźliwa oraz jak można zapobiec rozwojowi choroby.
Czy grzybica skóry jest zaraźliwa?
Grzybica skóry należy do najczęstszych chorób, z jakimi pacjenci zgłaszają się do lekarza pierwszego kontaktu lub dermatologa. Mimo powszechności zakażeń grzybiczych, wiele osób nie posiada podstawowej wiedzy dotyczącej etiologii oraz patogenezy tego schorzenia. Pacjenci często zastanawiają się, czy grzybica jest zaraźliwa. Należy podkreślić, że grzybice należą do wysoce zaraźliwych chorób zakaźnych, wywoływanych przez grzyby chorobotwórcze. Co istotne, wyróżnia się około 200 tysięcy gatunków grzybów, jednakże jedynie około 150 jest zdolnych do wywołana choroby.
Grzyby chorobotwórcze dzieli się na trzy podstawowe grupy:
- dermatofity,
- grzyby drożdżopodobne,
- pleśnie.
Dermatofity wywołują grzybicę skóry gładkiej, skóry owłosionej oraz grzybicę stóp i paznokci. Grzyby drożdżopodobne odpowiadają za drożdżycę błon śluzowych, kącików ust, wałów i płytek paznokciowych, łupież pstry, a także wyprzenia drożdżakowe (zmiany w okolicy fałdów skórnych). Z kolei pleśnie prowadzą głównie do zakażeń układowych, jednakże zdarzają się przypadki mieszanych zakażeń grzybiczych płytki paznokciowej z udziałem grzybów pleśniowych.
Podsumowując, odpowiedź na pytanie, czy grzybica jest zakaźna, nie powinna pozostawiać wątpliwości – tak, jest to choroba zakaźna o wysokiej zaraźliwości.
Jak się można zarazić grzybicą?
Wysoka zaraźliwość grzybicy nie oznacza jednak, że każdorazowy kontakt z zarodnikami grzybów chorobotwórczych prowadzi do zakażenia. Organizm w pełni zdrowej osoby jest w stanie zwalczyć infekcję grzybiczą.
Jednakże już niewielkie osłabienie układu immunologicznego sprzyja zakażeniu. Warto zaznaczyć, w grupie zwiększonego ryzyka zachorowania na grzybice znajdują się m.in. osoby zakażone wirusem HIV, przewlekle stosujące antybiotyki i leki immunosupresyjne, cierpiące na awitaminozy oraz pacjenci onkologiczni.
Wbrew stereotypom, na zakażenia grzybicze wcale nie są bardziej narażone osoby, które nie dbają o higienę osobistą. Wręcz przeciwnie – grzybica jest powszechna wśród osób, które mają częsty kontakt z wodą i środkami myjącymi, między innymi u pracowników pralni czy ratowników wodnych. Co ważne, bardzo istotnym czynnikiem ryzyka są ponadto uszkodzenia skóry, stanowiące wrota zakażenia.
W populacji ogólnej najwyższy wskaźnik zakażeń odnotowuje się wśród osób, które zamieszkują w dużych skupiskach ludzkich - w internatach, sanatoriach, hotelach. Powszechne jest także zarażenie grzybicą od partnera, z którym wspólnie korzysta się z urządzeń sanitarnych lub co gorsza - ręczników.
Na infekcję grzybiczą są też narażone osoby, które regularnie chodzą na basen lub uprawiają sporty, wymagające specjalistycznego sprzętu, który jest zazwyczaj wypożyczany (łyżwy, obuwie w kręgielni). Do zarażenia grzybicą może dojść u fryzjera lub kosmetyczki, o ile salon nie dezynfekuje odpowiednio narzędzi do pracy.
Należy także zaznaczyć, że grzybicą można się zarazić od zwierząt. Dermatofity są bowiem zdolne do wywoływania infekcji zarówno u ludzi, jak i zwierząt. Do zakażenia może dojść nie tylko poprzez kontakt z bezdomnym psem lub kotem, ale też z udomowionymi zwierzętami (np. świnką morską, kotem).
Jak zapobiegać zakażeniu grzybicą?
Znając opisane wyżej czynniki ryzyka, można z łatwością wdrożyć podstawowe zasady zapobiegania grzybicy. Oto lista najważniejszych.
- Należy zawsze korzystać z własnego ręcznika oraz innych akcesoriów do higieny, takich jak gąbka do mycia ciała, obcinaczka i pilniczek do paznokci, tarka do stóp etc.
- Po kąpieli powinno się dobrze osuszyć skórę, zwłaszcza w okolicach wyprzeniowych, (pachwinach, pod pachami, w fałdach skórnych) oraz pomiędzy palcami stóp.
- Urządzenia sanitarne, takie jak prysznic, muszla klozetowa, umywalka, należy regularnie czyścić, zwłaszcza jeśli są one współdzielone z innymi osobami.
- Przebywając w pływalniach, saunach, sanatoriach, należy zawsze mieć na sobie klapki.
- Nie powinno się pożyczać obuwia, a także przymierzać butów w sklepie na gołą stopę.
- Zalecane jest unikanie kontaktu z bezdomnymi zwierzętami.
- Profilaktyczna terapia miejscowa u osób z nadmierną potliwością stóp.
- Leczenie grzybicy u wszystkich zarażonych członków rodziny.
- Okresowa kontrola weterynaryjna u domowych zwierząt futerkowych.
Profilaktyka grzybicy jest zalecana nie tylko w celu niedopuszczenia do pierwszego zakażenia, ale także by ochronić się przed ponownym zakażeniem po wyleczeniu.
Powiązane artykuły:
Leczenie grzybicy >>
Grzybica skóry u dzieci - głowy, twarzy i dłoni. Jak leczyć? >>
6 zasad zapobiegania grzybicy paznokci >>
Bibliografia:
- https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/73239,grzybice-skory [dostęp 22.06.2021 r.]
- Grzybice [w:] Dermatologia w praktyce, red. M. Błaszczyk-Kostanecka, H. Wolska, Warszawa 2009, s. 75-84.
- Dorota Trzmiel, Anna Lis-Święty, Beata Bergler-Czop, Klinika zakażeń grzybiczych skóry i jej przydatków w praktyce lekarza rodzinnego – problem ciągle aktualny, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2011, Tom 17, Nr 4, 212-217.
- Nowicki Roman. Grzybica paznokci – jak usprawnić leczenie. Porady praktyczne nie tylko dla dermatologów. Przewodnik Lekarza. 2002, 5, 6, 52-58.
5. Biliński Przemysław, Seferyńska Ilona, Warzocha Krzysztof. Leczenie i diagnostyka układowych zakażeń grzybiczych w onkohematologii. Onkologia w praktyce klinicznej. 2008, 4, 1, 15-24.
